Minister Bussemaker opent uniek duurzaamheidsproject aan de Amstel

---

Tussen Kunst en Kas: Hermitage Amsterdam en Hortus Botanicus aangesloten op één warmte-koudebron

Op 2 september 2015 heeft minister Bussemaker in een werkbezoek aan de Hermitage Amsterdam en de Hortus Botanicus in Amsterdam de eerste beschikking in de Pilot Duurzaamheid Rijksmonumenten overhandigd voor het project Tussen Kunst en Kas. Energie delen aan de Amstel.

Met dit vooruitstrevende en kostenbesparende project zullen de twee instellingen het komende jaar door 425 meter lange buizen duurzaam met elkaar worden verbonden. Zo kan de geaccumuleerde bronwarmte van museum Hermitage Amsterdam gebruikt worden voor de verwarming van de planten in de monumentale Palmenkas in de Hortus Botanicus en levert de Hortus gekoeld water terug aan de Hermitage voor de koeling van de kunst.

Het project is door het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen benoemd tot voorbeeldproject in het kader van de nieuwe Beleidsnota Duurzaamheid Rijksmonumenten. Vanochtend werd het project gepresenteerd aan de minister en door de betrokkenen nader toegelicht tijdens een wandeling van het ketelhuis onder de Hermitage Amsterdam naar de kassen van de Hortus.

Foto Evert Elzinga

v.r.n.l.: Jet Bussemaker, minister OCW; Cathelijne Broers, directeur Hermitage Amsterdam; Taeke Kuipers, directeur Hortus Botanicus Amsterdam; Sebastiaan Lagendaal, hoofd Facilitaire Zaken en Veiligheid Hermitage Amsterdam

Samenwerking

Aanleiding voor de samenwerking tussen de instellingen was de zoektocht van de Hermitage naar een oplossing voor het warmte-overschot in haar warmte-koudeopslag (wko)-bron. Bij de bouw van de Hermitage is in 2009 door technisch dienstverlener Kuijpers een wko-installatie aangelegd voor de verwarming en koeling van de expositiezalen. In het dagelijks gebruik bleek meer koeling dan verwarming nodig. Om het structurele warmteoverschot nuttig te gebruiken ging de Hermitage, samen met Kuijpers, op zoek naar mogelijke partners. De oplossing bleek op iets meer dan vierhonderd meter afstand te liggen: de kassen van de Hortus hebben forse warmtebehoefte voor hun (sub)tropische planten. Omdat de Hortus net op het punt stond zijn twintig jaar oude gasketels te vervangen kwam het telefoontje van de Hermitage precies op het juiste moment.

Bijzonder en innovatief

Beide betrokken organisaties zijn bereid geweest om 'over hun muren' heen te kijken en zijn zodoende gekomen tot deze innovatieve oplossing. Het project omvat de toepassing van reeds in de praktijk bewezen technieken. Wat het bijzonder maakt is de relatief grote afstand die moet worden overbrugd tussen de Hortus en de wko-bronnen van De Hermitage. Daarnaast is de regeltechniek voor de bijzondere klimaatspecificaties van zowel de Hortus-flora als de Hermitage-kunst zeer complex. De ontwikkeling van een gezamenlijke, duurzame energiecentrale voor verwarming van de kassen en tegelijkertijd koeling van de expositiezalen wijkt af van de bekende energiebesparende maatregelen bij Rijksmonumenten. Niet de bouwkundige schil wordt aangepakt - isolatie - maar de op fossiele energie gebaseerde verwarmings- (en koel)systemen worden vervangen door gebruik te maken van natuurlijke warmte en kou uit de bodem. In de monumentale bouwstructuur van de Hermitage hoeven daardoor geen wijzigingen plaats te vinden en de aanpassingen in de kassen van de Hortus zijn relatief beperkt. Beide partijen verwachten in het derde kwartaal van 2016 gebruik te kunnen maken van de gemeenschappelijke, duurzame energiebron.